BASINA VE KAMUOYUNA

Açık ve ağır insan hakları ihlallerini içinde barındıran bir infaz biçimi olan 'tecrit-tretman' modeline karşı tutuklu ve hükümlüler 7 yıldan bu yana çeşitli yollarla mücadele ettiler. Yine 7 yıl boyunca 'tecrit-tretman' modeline karşı sürdürülen ölüm oruçlarında 122 insan yaşamını kaybederken 600'ün üzerinde insan da zorla ve yanlış müdahaleler sonucu sakat bırakıldı. 5 Nisan 2006 günü deneyebileceği başka bir yol kalmadığını söyleyerek ölüm orucuna başlayan avukat Behiç AŞÇI ve 1 ay sonra eylemlerini ilan eden Gülcan GÖRÜROĞLU ile Sevgi SAYMAZ ulusal ve uluslararası düzeyde kamuoyunun ilgisini topladı.
Siyasal iktidar tutuklu ve hükümlülerin, aile ve avukatların, başta barolar, tabip odaları, sendikalar, insan hakları örgütleri olmak üzere toplumun tüm duyarlı kesimlerinin ısrarlı ve etkili karşı koyuşu karşısında ölüm üreten vurdum duymaz tavrını terk etmek, sorunun çözümü noktasında somut adım atmak zorunda kaldı.
22 Ocak 2007 tarihinde Adalet Bakanlığı tarafından yayınlanan 45/1 sayılı genelge ile hiçbir şart aranmaksızın 10 tutuklu ve hükümlünün haftalık 10 saat bir araya getirilmesi ile hapishanelerin incelenmesi ve denetlenmesi noktasında Demokratik Kitle Örgütlerinin katılımı kabul edilmiştir.
Yine Adalet Bakanı genelge tarihinde çeşitli meslek odası ve konfederasyon başkanlarına sözlü olarak 'sohbet görüşmesine çıkacak 10 kişinin tespit edilmesinde kişilerin talebinin esas alınacağı…. Toplu bir araya gelme süresinin 20 saate kadar çıkarılabileceğini ve 10 saatle sınırlı sürenin imkanlar çerçevesinde geçici olarak kabul edilmesi gerektiğini' belirtmiş ve bu beyan basına da 23-24 Ocak 2007 tarihlerinde yansımıştır.
Tecriti tamamen ortadan kaldırmayan, yalnız ortadan kaldırılması noktasında somut adım olarak değerlendirilen bu gelişmeler üzerine sorunun tarafı ve muhatabı olduklarını açıklayan DKÖ'ler ve aydınların çağrısıyla ölüm orucu eylemini sürdüren Av. Behiç AŞÇI, Gülcan GÖRÜROĞLU ve Sevgi SAYMAZ gelişmeleri değerlendirmek ve izlemek üzere eylemlerine ara verdiklerini açıklamışlardı. Bunun ölüm orucu eylemine son verilmesi olarak algılanmaması gerektiği, bu süre içinde gelişmelerin, özellikle genelgenin uygulanmasının belirleyici olacağı açıklanmıştır.
22 Ocak tarihli genelgenin yayınlanması üzerinden gerek bu genelgenin anlaşılması, gerekse de uygulanması için gerekli olan altyapının (personel ve yer) hazırlanması için yeterli zaman geçmesine rağmen genelge halihazırda hiçbir hapishanede tam olarak uygulanmamaktadır.
Adalet Bakanının sözlü taahhüt kapsamında belirttiği 'toplu bir araya gelme süresinin 20 saate çıkarılabileceği ve 10 saatle sınırlı sürenin imkanlar imkanlar çerçevesinde geçici olarak kabul edilmesi gerektiği' görüşü karşısındaki uygulama, genelgedeki asgari sürenin dahi ihlale uğradığını göstermektedir.
Çeşitli hapishanelerde neden göstermeksizin ya da fiziki imkansızlık iddiasıyla sürenin 10 saatin altında kabul ettirilmeye çalışıldığı görülmektedir. 10 saatin yetersizliği tespiti ve arttırılması taahhüdü karşısında bu gibi uygulamaların öncelikle genelgeye aykırılık teşkil ettiği ve hemen ardından da bakanın kamuoyu önünde taahhüt ettiği çerçeveyi yok kabul ettiğine dikkat çekilmelidir.
Tamamen bakanlığın sözlü taahhüdünün ruhuna aykırı bulunan, iyileştirme iradesinin sürekliliğinden şüphe duyulmasına yol açan bu tutum terk edilmelidir. Genelge tarihi ile 'uygulama' tarihi arasında herhangi bir mekansal sayısal bir fark bulunmadığı açık olduğuna göre, sözde imkansızlık ileri sürülerek sayı sınırlamasına gitmenin tamamen kötü niyetli bir tutum olduğuna dikkat çekilmelidir.
Haftalık toplam 10 saat olan bir araya gelme süresinin hapishane idarelerinin iradesine terk edilerek keyfi olarak aşağı çekilmesi girişimleri genelgenin sözüne olduğu kadar amacına da aykırı bulunmakta, hakkın kullanılmasını zorlaştırmakta veya imkansız hale getirmektedir. Aynı genelge ile açıkça düzenlenen ve 'ortak mekan yetersizliği çözülünceye kadar kapatılma birimleri de dahil olmak üzere her türlü kapalı alanın kullanılabilmesine imkan tanıyan düzenleme' hayata geçirilmelidir. Bu yönde bahane üretmek, genelge koşullarında maddi ve hukuki anlamdan yoksundur.
Genelgenin tretman koşulu olmaksızın bir araya getirmeyi düzenlemesine rağmen bazı hapishane idarelerinin tutuklu ve hükümlüleri disiplin cezası olduğu gerekçesi ile asgari süreyi ihlal eden uygulamaların dahi dışında tutmaları kaygı vericidir.
Kısacası 22 Ocak’tan bu yana sergilenen pratik bize cezaevi idarelerinin keyfi bir biçimde genelgeyi uygulamaktan kaçındıklarını göstermektedir. Genelgenin cezaevi idarelerine yüklediği sorumluluk ortadadır. Genelgenin uygulanmaması idareciler açısından bir görev suçu oluşturmaktadır.
Adalet Bakanlığı kendi imzası ile yayınlanan genelgenin uygulanmasını sağlamalı ve kamuoyu önünde verdiği sözleri bir an önce yerine getirmelidir. Aksi durumun doğuracağı tüm siyasal, toplumsal ve tarihsel sorumluluğun siyasal iktidara ait olacağını bir kez daha ilan ediyoruz.

10 MART 2007

TMMOB-İKK, KESK ŞUBELER PLATFORMU, DİSK GENEL-İŞ 2 NOLU BÖLGE, DİSK GENEL-İŞ 3 NOLU ŞB., DİSK DEV SAĞLIK-İŞ, DİSK BASIN-İŞ, DİSK EMEKLİ-SEN 2 NOLU ŞB., ÇAĞDAŞ AVUKATLAR GRUBU, ÇHD, TECRİTE KARŞI AVUKATLAR, TECRİTE KARŞI DAYANIŞMA KOMİTESİ, TECRİTE KARŞI SANATÇILAR, TİYATRO SİMURG, PSAKD MARMARA ŞUBELERİ, HALKEVLERİ, ÖDP İSTANBUL İL ÖRGÜTÜ, EMEP, TKP, SDP, EHP, HALK KÜLTÜR MERKEZLERİ HÖC, ANTİ KAPİTALİST, KALDIRAÇ, BDSP, ÇAĞRI, İŞÇİ MÜCADELESİ, TÖP, ESP, PARTİZAN, ODAK, SEH, DEVRİMCİ HAREKET, İHD, TUDEF, ANARŞİST KOMÜNİST İNİSİYATİF, DİVRİĞİ KÜLTÜR DERNEĞİ, SODAP