Güncel
Şehitlerimiz
Barikat
Kültür
Tarih
Kitaplar
Dizi Yazılar
Görüşler
Linkler
Ana Sayfa
 
Arşiv
Makale Dizini


 

 

41. Sayı - Mayıs 2006

devrim emekçileri...

Vietnam’ın bağımsızlık mücadelesine, Ho Chi Minh’ten sonra, ikinci adam olarak ismini yazdıran Vo Nguyen Giap, 1912’de Ouang bölgesindeki An Xa kasabasında doğdu. Yoksul bir ailenin çocuğu olan Giap’ın sömürgeciliğe karşı nefreti, lise yıllarında katıldığı eylemlerde doğdu. Henüz 14 yaşındayken katıldığı Tan Viet Cach Menh Dang (Büyük Vietnam Devrimci Partisi) saflarında Fransız sömürge yönetimine karşı savaştı. 1930’da katıldığı bir öğrenci eylemi sırasında Surete (Fransız Sömürge Gizli Poisi) tarafından tutuklanarak 3 yıl hapis cezasına mahkûm oldu. Giap tutuklandıktan birkaç ay sonra şartlı olarak tahliye edildi. Hanoi Üniversitesi’nde gördüğü hukuk öğrenimini 1937’de, o zamana kadar Fransızların Çin Hindi’nde verdiği en büyük akademik unvan olan doktor unvanıyla bitirdi. 1938’de, Çin Hindi Komünist Partisi’nde çalışırken tanıştığı Minh Tai’yle evlenen Giap, bir yandan bir lisede tarih öğretmenliği yaparken, öte yandan da partinin yayın organı Nhan-Dan (Halk) gazetesinde yazılar yazıyordu.
1939’da Fransızların Çin Hindi Komünist Partisi’nin yasaklamasından sonra Giap, birçok Vietnamlı komünistle birlikte Çin’e sığındı. Fransız polisinin başlattığı geniş çaplı harekâttan kurtulamayan Giap’ın karısı ve baldızı tutuklandı. Baldızı giyotinle idam edilirken, karısı Minh Thai önce ömür boyu hapse mahkûm edildi, daha sonra cezası 15 yıla indirildi. Giap’ın eşi tutuklandıktan üç yıl sonra hapishanede öldü.
Giap 1941’de Viet-Minh (Vietnam’ın Bağımsızlığı İçin Devrimci Birlik) adlı daha sonra Vietnam Halk Ordusu’nun temelini teşkil edecek ilk gerilla örgütünü kurdu. Ho Chi Minh’in önderliğinde ve Giap’ın komutasındaki Viet Minh gerillaları bir yandan Eylül 1940’da Vietnam’ı işgal eden Japonlara, öte yandan da Fransız sömürge yönetimine karşı savaşıyordu. Giap 1944 sonbaharında, silahlı bir ayaklanma başlatmak amacıyla, Ho Chi Minh’le birlikte Vietnam’a döndü. Mart 1945’te Japonlar tüm Çin Hindi’ni işgal ettiler. Ho Chi Minh’in ayaklanma çağrısıyla birlikte harekete geçen Giap, kısa bir sürede Saygon ve Hanoi kentlerini ele geçirdi. Bu askerî başarılardan sonra Ho Chi Minh, 2 Eylül 1945’te Vietnam Demokratik Cumhuriyeti’nin kurulduğunu ilan etti. Giap kurulan ilk hükümetin içişleri bakanı oldu. Aynı yıl Çin Hindi Komünist Partisi Merkez Komitesi’ne seçilen Giap, Ho Chi Minh’in Fransa’ya gittiği 1946’nın başlarında hem savunma bakanlığı, hem de kendi kurduğu Vietnam Halk Ordusu’nun başkumandanlığı görevlerini yürüttü.
Japon işgalinden kurtulduktan sonra sıra, Fransız sömürge yönetimine gelmişti. Aralık 1946’da başlayan savaş, Giap’ın askerî dehasını gösterdiği Mayıs 1954’deki Dien Bien Phu saldırısıyla noktalandı. 1954’te toplanan Cenevre Konferansı’nda alınan kararlardan sonra Vietnam ikiye bölündü. Güneyde, Vietnam Cumhuriyeti kuruldu. Giap 1960’da Güney Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi’ne destek vermek üzere güneye, yeniden örgütlediği Vietnam Halk Ordusu birliklerini gönderdi. Vietnam Cumhuriyeti safhalarında çarpışan üstün silah ve teknolojiyle donatılmış 500 bin ABD askerine karşı gerilla taktikleriyle başarılı bir mücadele veren Giap’ın komutasındaki Güney Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi, yıllar süren bu savaşı zaferle noktaladı.
Temmuz 1976’da iki Vietnam birleşerek, Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu. Giap, kurulan ilk hükümette savunma bakanlığına getirildi ve 1980’e kadar aynı görevde kaldı, 1981’de Başbakan Pham Von Dong’un yardımcılığına seçilen Giap’a herkes, Dong’un halefi gözüyle bakıyordu. Ancak, 1982’deki Vietnam Komünist Partisi Kongresi sürpriz bir kararla sonuçlandı; Giap Polit-büro dışında kalırken, yeni ihdas edilen Devlet Konseyi Başkanlığı’na, Truong Chinh seçildi.
Amerikalıların “çağın asi generali” adını taktıkları, Vo Nguyen Giap’ın gerilla taktiklerin1 anlattığı iki kitabı bulunuyor: People’s War People’s Army, 1961 (Halk Savaşı Halk Ordusu), Big Victory, Great Task: North Viet-Nam’s Minister Of Def ense Assesses the Course of War, 1968 (Büyük Zafer, Yüce Görev: Kuzey Vietnam Savunma Bakanı Savaşın Yönünü Tayin Ediyor).

 


 

 

 

 

 

sbarikat07@gmail.com
Sosyalist Barikat / Aylık Sosyalist Dergi
Yönetim Yeri: Çakırağa Mah. Abdüllatif Paşa Sk. 4/5 Aksaray-İstanbul
0212 632 23 19