Güncel
Şehitlerimiz
Barikat
Kültür
Tarih
Kitaplar
Dizi Yazılar
Görüşler
Linkler
Ana Sayfa
 
Arşiv
Makale Dizini


 

 

devrim emekçileri...

Nikaragualılar tarafından "özgür insanların Generali" diye anılan, ölümünden tam kırk yıl sonra onun adını taşıyan Nikaragualı gerillaların gerçekleştirdiği devrimle ölümsüzleşen Augusto Cesar Sandlno, 1893'de Nikaragua’nın Masaya kentine bağlı Niquinohoma köyünde doğdu. Yoksul bir köylü ailesinin oğlu olan Sandino, ilk eğitimini sadece okuma ve yazma öğreneceği Jinotepe'de gördü, ilk önemli işi, bir altın madeninde mal deposu yöneticiliği idi. Daha sonra Honduras ve Guatemala'da maden işçiliği yaptı. 1923-1926 arasında Meksika'da bir ABD petrol şirketinde çalıştı.
1926'da ülkesine döndüğünde, muhafazakar Adolfo Diaz'ın darbesine karşı Liberallerin öncülük ettiği ayaklanmaya katıldı. Ayaklanma, ABD deniz kuvvetlerinin ülkeye çıkartma yapmasından sonra büyük bir darbe yedi ve gerçekte ABD'ye karşı hiçbir tepkileri olmayan Liberaller ABD'nin baskısıyla 4 Mayıs 1927'de Tipltapo Antlaşması'nı imzaladılar. Antlaşmaya karşı çıkan tek general Sandino'ydu. Sandino, ülkede yabancı işgali hüküm sürdükçe savaşacağını ilan etti.
Çevresine topladığı birkaç yüz adamla birlikte Nikaragua'nın kuzeyindeki dağlara çekildi, özellikle madenlerde çalışan işçileri ve köylüleri örgütlemeye çalışarak, eski tüfek ve konserve kutularında imal edilen bombalarla savaşa devam etti. Sandino'ya göre, "Yalnız işçiler ve köylüler mücadeleyi sonuna kadar sürdürecek ve zafer, onların örgütlü gücünün eseri olacaktır." Bu arada, ABD desteğiyle oluşturulan Ulusal Muhafızlar adlı örgütle birçok çarpışmaya girilmiş ve ağır kayıplar verilmişti. Ayrıca Antlaşmadan hemen sonra ABD uçaklarının Ocotal'a düzenlediği saldırıda da 300'e yakın sivil insan ölmüştü. Fakat Sandlno'nun örgütleyici gücü, bütün kara çalma ve sindirme harekâtlarına rağmen köylüler arasında giderek yayılıyor ve ayaklanma durmak yerine, daha da şiddetlenerek devam ediyordu. Aynca mücadelenin sürekli olarak devam etmesi diğer Latin Amerika ülkelerinde de büyük sempati yaratıyordu. Sandino'nun başını çektiği muhalefet karşısında gerilemek zorunda kalan ABD, 1933'de deniz kuvvetleri piyadelerini Nikaragua'dan çekmek zorunda kaldı.
Geri çekilişin hemen ardından yapılan seçimlerde Liberal aday Sacasa başkan oldu. Sacasa, ekonomik nedenlerle Sandlno ile anlaşmayı gerekli görüyordu. Karşılıklı uzlaşmadan sonra, Sandino savaşa son verdiğini açıklayarak, hakim olduğu Nueva Segovla'da tarım kooperatifleri oluşturmaya başladı.
Topraksız köylü ve işsiz proleterler sorununu çözmek için uygulanan bu tarım kooperatifi fikri ilk olarak Wlwlll'de Rio Coce kıyısındaki bölgede uygulanmaya başladı.
Ulaşım yolları ve Batıdan Doğu'ya telgraf hatları inşa etmek; Nikaragua'nın ithal etmek zorunda kaldığı malların tümünü kendinin üretmesi; bunun için gerekli olan paranın, ülkeyi terk etmiş bulunan Amerikalıların sermayelerine el konarak elde edilmesi vb. görüşleri hiçbir maddi temeli olmasa da, basta Ulusal Muhafızların başkanı Somoza olmak üzere günün iktidarını ürkütmeye yetti. Somoza, Sacasa'ya "Sandino'nun ülkeyi batı ve doğu olmak üzere iki ayırmak istediğini" ima ediyordu. Böylelikle Sandino'nun artık ölmesi gerektiğine karar verildi.
Sandlno, 22 Şubat 1934'te, başkan Sacasa'yla Başkanlık Sarayı'nda yaptığı görüşmeden ayrılırken, Ulusal Muhafızlar tarafından kaçırılarak ertesi gün öldürüldü. Nikaragualılar, ABD'ye karşı verilen bağımsızlık savaşının sembolü haline gelen efsanevi önder Sandino'nun geri döneceğine inanıyorlardı. Bir ara kendisinin özel sekreterliğini yapmış olan Farabundo Marti, her ne kadar Sandino ile birlikteliklerinden kısa bir süre sonra ihtilafa düşmüş ve Sandino'nun birliklerinden ayrılmışsa da "Resmen ilan ediyorum ki, General Sandino dünyanın en büyük yurtseveridir" diyordu.

 


 

 

 

 

 

sbarikat07@gmail.com
Devrimci Sosyalist Barikat / Aylık Sosyalist Dergi
Yönetim Yeri: Nurtepe Mah. Cemre Sk. No: 2 Kağıthane-İstanbul