Alttaki resimde Dien Bien Phu zaferinin ardından Fransız mevzilerinde Vietnamlıların kızıl bayrağı.
Yandaki resimde ise Komünist Partisi politbürosu Dien Bien Phu’dan önce durumu değerlendiriyor. Soldan sağa; Pham Van Dong, Ho Chi Minh, Truong Chinh, Vo Nguyen Giap.

Vietnam halkının yabancıların işgaline ve egemenliğine karşı başkaldırı geleneği çok eskilere dayanır. Daha İ.Ö. 208’de kuzey dağları Çin tarafından işgal edilen ve Çin’in himayesindeki bir ülke olan Vietnam’da bir kadının Trung Trac ve kızkardeşi Trung Nhi’nin başlattıkları başkaldırı, İ.S. 40’ta Çin’in yenilgisiyle sonuçlanmış ve ülke iki yıl bağımsız kalabilmişti. Yeniden işgal edilen Vietnam’da yine bir kadının, Trieau Au’nun önderliğinde başlayan bir diğer ayaklanma ise yenilgiyle sonuçlanmıştı. Buna rağmen bu iki hareket, Vietnam halkının direniş geleneğinin en önemli mayaları olacaktı ve gerek Çin’e gerekse de diğer işgalcilere karşı gizli ya da açık direniş, her zaman kendini gösterecekti.
1857/58 seferi askeri anlamda tam anlamıyla bir fiyasko da olsa Fransız emperyalizminin Vietnam’ı işgalinin ilk adımlarıydı. İşgale karşı ilk direniş grupları da 1859’un başlarında ortaya çıktılar. 1862 sonlarında Fransızlar Çin ve Filipinler’den destek güç getirmeden direnişle başa çıkamıyorlardı artık. 1883’te Vietnam kralının ölümünün ardından oluşan iktidar boşluğunda ülkeyi tamamen sömürgeleştiren Fransızlar, Vietnam’ı Tonkin, Annam ve Cocihchina olarak üçe bölerek “Vietnam” adını tarihten kazımaya çalışıyorlardı. 1885’te Tonkin’deki Fransız sömürgeciliğine taş koyan bölgedeki hanedanın sarayının üç gün boyunca bombalanıp korkunç bir katliama girişilmesi, dağınık durumdaki Vietnam direnişini, katliamdan kurtulan hanedanın meşruiyeti zemininde birleştirdi. 19. yüzyılın sonu, 20. yüzyılın başlarında direniş hareketinin içeriği, hanedanlık eksenli olmaktan çıkıp modern ulusal kurtuluşçu çizgilerle buluşmaya başlıyordu. 1908 yılında tüm yurtseverlerin toplanmasıyla başkentte başlatılan ayaklanma, 3 gün süren çatışmaların sonucunda kanla bastırıldı. 1911’de ve I. Paylaşım Savaşı sürecinde patlayan iki ayaklanmanın kaderi de aynı oldu. Fakat bu süreçte direniş hareketinin karakterinde milliyetçilikten sosyalizme doğru bir kayma görüldü.
Haziran 1925’te Ho Chi Minh, Vietnam Devrimci Gençlik Birliği’ni kurdu. Bu arada ilk olarak 1924’te, dağıtılmasının ardından ikinci olarak 1927’de tekrar kurulan VNQDD (Vietnam Ulusal Partisi) adlı milliyetçi örgütün 1930’da başlattığı askeri saldırı halktan büyük bir destek görmesine rağmen Fransızların köy bombalamalarını da kapsayan katliamlarıyla bastırıldı.
3 Şubat 1930’da ülkedeki komünist grupların Komintern direktifiyle birleştirilmesiyle Vietnam Komünist Partisi kuruldu. Kısa bir süre sonra Vietnam’ın ilk kitle örgütleri komünistler tarafından kuruldu. Bu örgütlerin içeriği, Cephenin inşasıydı. 12 Eylül 1930’da komünistlerin örgütlediği bir yürüyüşe katılan 6 bin köylüye Fransız sömürgeciler bombardımanla karşılık verdiler. 216 kişinin öldüğü bu katliama köylülerin yanıtı ayaklanma ve Vietnam’daki ilk sovyetlerin kurulması oldu. Fransızların havadan ve karadan saldısıyla ancak 1931 ortalarında yok edilebilen sovyetler VKP’ye büyük bir prestij sağladı.
Fransa’daki Halk Cephesi iktidarı döneminde legal çalışma olanağı yakalayan VKP, Halk Cephesi’nin iktidardan düşmesiyle yeniden yeraltına geçti. Çok geçmeden Fransa’nın Almanya tarafından işgal edilmesi, Vietnam’da da Japon işgalinin önünü açmıştı. 1941’de komünistlerin önderlik ettiği yeni bir ayaklanma da sömürgeci Fransızlar tarafından bastırıldı. Aynı yıl içinde Viet Minh (Vietnam Ulusal Kurtuluş Cephesi) kuruldu. Viet Minh’in artan etkinliğine karşı 1944’te yine katliam boyutlarına varan sömürgeci saldırılar düzenlendi. 9 Mart 1945’te Japonlar, Avrupa’da müttefiklerin ilerleyişini de hesaba katarak Fransızları silahsızlandırıp yönetimi tamamen ele aldılar. Ancak 6 Ağustos’ta atom bombasının atılmasının ardından Japonya teslim oldu ve kısa bir süre sonra ayaklanma başlatan Viet Minh, Ağustos Devrimi ile bağımsızlığı kazandı.
Ancak sömürgeciler için bu kabul edilemez bir şeydi ve Vietnam yeniden Fransız, İngiliz ve Japon birliklerinin işgaline uğradı. Amaç, bu kötü örneği ortadan kaldırıp, Fransız sömürgeciliğini restore etmekti. Çatışmalar yeniden başladı.
İyi bir hazırlık sürecinin ardından 13 Mart 1954’te saldırıya geçen Viet Minh birlikleri, 17 Mart’ta Dien Bien Phu’da üslenen Fransız garnizonunu teslim aldılar. 7 Mayıs’ta Muong Thanh’taki merkez karargahın da ele geçirilmesiyle dünyada napalm bombasını ilk defa Vietnam halkına karşı kullanan Fransız sömürgeciler, buna rağmen unutamayacakları bir yenilgiyi tatmış oldular. Ezilen bir halkın gücünü ve kurtuluş iradesini küçümseyen sömürgeci Fransız askerleri, her bir Vietnamlının ancak 20 kg yük taşıyabileceğini hesaplamıştı. Ancak karşılarında bir halkın tüm yaratıcı gücünü de seferber etmiş bir direniş vardı. Bir bisiklete enine ve boyuna bağlanan çubuklar aracılığıyla 350 kg. yük yükleyebilen Viet Minh gerillaları, hafif toplarını bile kuşatma cephesine böylelikle taşıyabilmişti.
Asyanın bu “zavallı” halkı, sömürgecilerini dize getirirken 16.200 Fransız askeri, 1 general, 16 albay, 1749 subay ve assubay savaş dışı bırakıldı, 16 uçak düşürüldü ya da tahrip edildi, 30 bin paraşütüyle birlikte tüm Fransız silah ve cephanesi Vietnamlıların eline geçti. Değişik kaynaklar 11 bin Fransız askerinin teslim olduğunu, 7 bininin ise yaşamını yitirdiğini belirtmektedir.

Dien Bien Phu Zaferiyle esir alınan Fransız askerleri.