Geçen yılın sonbaharında, ABD Emperyalizminin Irak’a yönelik savaş hazırlıkları sürerken kurulan ve savaş sırasında bir dizi ciddi kitle eylemine ve onlarca değişik etkinliğe imza atan Irak’ta Savaşa Hayır Koordinasyonu (ISHK), varlığını devam ettirme ve Ortadoğu’da oluşan yeni durum üzerinden anti-emperyalist mücadeleyi yükseltme kararı aldı.
Bilindiği gibi, ISHK, esas olarak 1 Aralık 2002 mitingi öncesinde, “1 Aralık Koordinasyonu” olarak kurulmuş ve kısa sürede özellikle İstanbul’daki savaş karşıtı grupları, partileri, dernekleri, odalar ve sendikaları kapsayarak toplam 159 örgütün yer aldığı bir yapıya dönüşmüştü. Ayrıca herhangi bir örgütlülük içinde kendini ifade etmeyen birçok insan da ISHK bünyesinde yer alıyor ve bu çerçevede kendi varlıklarını ortaya koyabiliyorlardı. Gerçi Sosyalist Barikat’ta birkaç kez değindiğimiz gibi bu toplam sayı, tam bir fiziki karşılık anlamına gelmiyordu; ama bu da zaten böyle çaplı bir organizasyon için normal sayılabilirdi. Sonuçta, çok özel koşullarda ve özel bir biçimde oluşturulmuş da olsa, bu topraklar üzerinde var olan bir koordinasyonun bu topraklardaki siyasi yelpazenin renklerini alması doğaldı.
Gerçeğin hakkını teslim etmek gerekiyor; ISHK, aradan geçen aylar boyunca özellikle Beyazıt, Ankara ve 6 Nisan İstanbul mitingleri gibi hatırı sayılır eylemlere imza atmış bir birlik olarak, bu alandaki boşluğu büyük ölçüde doldurmuştur. Türkiye’deki toplam anti-emperyalist etkinliğin Avrupa ya da Uzak Asya’nın bazı ülkeleriyle kıyaslanırsa daha zayıf olduğu elbette söylenebilir ve bunlar çok tartışılabilir. Ancak bu tartışmanın bir bölümü ISHK’ın yapısı ve hataları-sevaplarıyla ilgili olsa da, işin geri kalan kısmı, yaşadığımız coğrafyanın gerçeklikleriyle ilgili politik-sosyolojik bir sorundur ve o düzeyden bakılmayı hak etmektedir. Şüphesiz, böyle bir koordinasyon hiç varolmasaydı da çeşitli devrimci-ilerici güçler biraraya gelip çeşitli eylemler gerçekleştirebilirdi. Ancak koordinasyon, böylesi bir bileşimin yapabileceklerinin çapından daha büyük ve daha derli toplu işler yapmış, en azından daha bütünlüklü bir tablo yaratılmıştır.
Irak’a yapılan saldırının askeri boyutunun sona ermesi ve fiili bir işgal durumunun ortaya çıkması, elbette bir ölçüde anti-emperyalist güçlerin moralini etkilemiş ve genel savaş karşıtı atmosferin zayıflamasına yol açmıştır. Böyle bir noktada, esasen herhangi bir özel tartışma yaşanmaksızın otomatik olarak konsept değişikliği yaparak işgale odaklanan bir tutum alması gereken ISHK’nın bir ayı aşkın süreyle tartışmalara çekilmesi ise ciddi bir zaaf olmuştur. Böylece genel eylem çapı düşmüş ve sanki “savaş bitti-iş bitti” manzarası doğmuştur.
Nihayetinde tartışmanın da Irak’taki yeni durumdan değil, özellikle ÖDP’nin başını çektiği bir kesimin “başka türlü” bir siyaset yapma anlayışından kaynaklandığı da ortaya çıkmıştır. Şüphesiz bu tartışmalar uzun süre devam edecektir, etmesi de gerekiyor zaten. Çünkü ÖDP tarafından öne sürülen ve ISHK’tan ayrılarak Barış ve Adalet Koalisyonu girişimine katıldıklarını deklare eden metin, aynı zamanda Türkiye solundaki ideolojik ve pratik bölünmelerden birinin de belgesidir. Bu tartışmanın ve arkasından gelmekte olan İstanbul Sosyal Forumu girişimlerinin politik olarak neye denk düştüğü konusuna gelecek sayılarımızda ayrıntılı olarak değineceğiz. Şu anda söylenebilecek olan, bütün bu kopuşlara rağmen ISHK’ı oluşturan güçlerin aldığı devam kararının olumluluğudur.
Gerçekten de ISHK, fonksiyonunu ya da zeminlerini yitirmiş bir birlik değildir. Ortadoğu’da kalıcı bir ABD işgali başlamıştır, üstelik bu işgalin genişleme eğilimi de vardır. Bu bağlamda ISHK’ın yeni dönemde önüne koyduğu projelerden “Ortadoğu Konferansı” ile ilgili olanı özelllikle önemlidir. Devrimci sosyalist hareket, ISHK’ın yeni formatıyla çıktığı yolda yerini almıştır. Bundan sonra da gücü yettiği oranda Koordinasyon çalışmalarının aktif bir bileşeni olacaktır.