Güncel
Şehitlerimiz
Barikat
Kültür
Tarih
Kitaplar
Dizi Yazılar
Görüşler
Linkler
Ana Sayfa
 
Arşiv
Makale Dizini
 
Sosyalist Barikat Bütün YAY-SAT Bayileri ve Kitapçılarda

 

 

Bu adı hatırlayabileceğinizi sanmıyorum. İki kelimeden fazla bir şey ifade etmez sizin için. Peki, Vladimir Mayakovski desem... Çağdaş Rus şiirinin ve Fütürizminin o büyük ismini kesinlikle hatırlarsınız. Peki 'Yoldaş Konstantin' kim? Bolşevik Parti Moskova Komitesi'ndeki Mayakovski. Yani devrimin emektarı, militanı Mayakovski'nin kod adı.
İsterseniz başından başlayalım. Vladimir Mayakovski 7 Temmuz 1893 veya 1894 yılında (hangisi olduğunu kimse bilmiyor) Gürcistan'ın Kutays şehrinde doğdu. Babası, Vladimir Konstantinoviç bir orman bekçisiydi. Kutays Lisesi'ne başladığı yıllarda kitap okumaya başlıyor. O günlerdeki beğenisi Jules Verne. Yine aynı sıralarda resim yeteneğini değerlendirmek için ders almaya başlıyor. Gazetelerde politik hareketlerin yeraldığı sayfalar tek okuduğu yer. Kazakların karşısında Gürcü arkadaşlarıyla birlikte hareket ediyor ve ilk politik seçeneğini yapıyor. Sonra kardeşinin Moskova'dan getirdiği bildirileri görüyor ve hepsini okuyor.
"Katlanmış uzun kağıtlar veriyor bana gizlice. Şimdi bile aklımda ilki; Gitme yoldaş, gitme kardeş sefere,
Elindeki şu silahı at yere..!
Devrimdi bu... Manzumelerle Manzume ve devrim kafamda birleşmişti"
Politik sokak çatışmaları içine giriyor 1905 yılında. Kafasındaki devrimi netleştiriyor. 18 Ekim 1905'te Bolşevik parti'nin gösterilerine katılıyor. 1906'da babası ölünce Moskova'ya taşınıyorlar. Diğer liselerde çıkan yayınlar eline geçtiğinde Vladimir Krillov'un etkisinde ilk şiirlerini yazmaya başlıyor. 1908 yılında illegal Bolşevik Partiye giriyor. İlk genel toplantıda Moskova Komitesi’ne giriyor. Ve yoldaş Konstantin adını alıyor.
Henüz 15 yaşında olan Mayakovski gizli bir basımevinde yakalanır. Teminat akçesiyle serbest bırakılır. Ama aynı sene içerisinde parti yayınları ve bir tabancayla yakalanır. Bir çok hapishanede isyan çıkardığı için sürekli yeri değiştirilir ve Butirki Hapishanesi 103 numaralı hücresinde kalır. Burada çağdaşlarını okur, biçimsel yenilik'ten etkilenir. 11 ay sonra tahliye olur.
İçeride okuduğu kitaplarla elde ettiği edebi birikimi, değerlendirmek, üretmek çabasına girer. Fakat derin bir kısırlık içindedir. Bu kısırlığı eğitimsizliğine bağlar ve bu yüzden Tatbiki Sanatlar okuluna girer. İşte aynı dönem içerisinde Rus Fütürizminin önde gelen isimlerinden David Burliyuk'la tanışır. 1913-1914 yılları arasında bütün Rus Fütüristleriyle bir ülke turu düzenlerler. Bunu koferanslar, kalabalık kitlelere şiir okumalar takip eder. Bir çok konferansları polis tarafından basılır. Kısa süre içerisinde de Tatbiki Sanatlar Okulundan atılırlar. Mayakovski 1914 yılında en değerli yapıtlarından birisi olan "Pantolonlu Bulut" adlı şiirini yazar. Bunu izleyen şiirlerinde dine duyduğu tepki ön plana çıkar. 1916 yılında Lili Brik'e duyduğu tutkunun dorukta olduğu yıllarda "Omurganın Flütü" adlı şiirini yazar.
Savaş çıktığı için Mayakovski askere alınır. Askerlik sanatsal üretimlerini önemli ölçüde engeller. Ve devrim süreciyle birlikte bütün fütüristler devrimin edebi cephesini örme uğraşına girişirler. Formalistler ve Konstrüktivistlerle birlikte LEF grubunu (Sol Sanat Cephesi) oluştururlar. LEF'in hedefi sanatı sokaktaki insanlarla birlikte yansıtmak, sokaktaki insanı onun içine çekebilmekti. Ancak LEF, içinde bulunduğu arayışların cevaplarını bulamaz ve 1928'de kapanır.
Mayakovski, devrim esnasında parti saflarında değildi. Fakat devrime tam anlamıyla destek verdi. Bunun sebebi Mayakovski'nin bir işçi olması değil (sembolistlere duyduğu tepkiyle birlikte Fütürist olmasını da sağlayan) yeni bir dünya özlemiydi. Sömürüsüz bir dünya özlemi, teknolojinin, endüstürinin halkın bilinçli ellerinde daha da yetkinleşmesi isteği, Mayakovski'nin devrim cephesinde ister istemez bulunmasını sağladı.
Mayakovski, niçin bireysel devrimciliği seçtiğinin cevabını bir konferansında veriyor. "Örgütlü bir çalışmayla bağdaşmayan pek çok alışkanlık edindim" Ama Mayakovski'nin şiirleri tam bir devrim güncesi niteliğindedir. Yeni bir dünya yaratma savaşımının yeni bir edebiyat karekteri niteliğindedir.
Mayakoviski'yi Fütürizmle buluşturan en önemli özellikler de bunlar olsa gerek.
Yaratıcı sanatıyla işçi kitlelerine ulaşmayı başaran Vladimir Mayakovski 14 Şubat 1930 yılında silahla intihar eder ve henüz 37 yaşındayken yaşamına son verir.

Şair işçidir.
Bağırırlar şaire:
"Bir de torna tezgahı başında görseydik seni.
Şiirde ne?
Boş iş.
Çalışmak, harcınız değil demek ki."
Doğrusu
bizler için de
tüm değerlerin üstündedir çalışmak.
Ve kendimi,
bir fabrika saymaktayım ben de.
Ve eğer
bacam yoksa
İşim daha da zor demektir bu.
Bilirim.
hoşlanmazsınız boş laftan
kütük yontarsınız kan ter içinde.
fakat
bizim işimiz farklı mı sanırsınız bundan!
Kütükten kafaları yontarız bizde.
Ve hiç kuşkusuz
saygı değer bir iştir balık avlamak
çekip çıkarmak ağı.
Ve doyum olmaz tadına,
balıkla doluysa hele.
Fakat
daha da saygı değerdir şairin işi
balık değil, canlı insan yakalamadayız çünkü.
Ve doğrusu
işlerin en zorlusu
yanıp kavrularak demir ocağının ağzında.
Su vermektir kızgın demire
fakat kim aylak olduğumuzu söyleyerek
sitem edebilir bize.
Beyinleri perdahlıyorsak eğer
dilimizin eğesiyle...
kim daha üstün, şair mi,
yoksa insanlara
pratik yarar sağlayan teknisyen mi?
İkisi de.
Yürek bir motordur çünkü.
Ve ruh onun çalıştırıcısı.
Eşitiz bizler
şairler ve teknisyenler.
Vücut ve ruh emekçileriyiz.
Aynı kavganın içinde.
Ve ancak ortak emeğimizle
bezeriz evreni
marşlarımızı gümbürdeterek.
Haydi!
laf fırtınalarından ayıralım kendimizi,
bir dalgakıranla.
İş başına!
Canlı ve yepyeni bir çalışmadır bu.
Ve ağzı kalabalık söylevci takımı.
Değirmene yollansın dosdoğru.
Unculuğa!
Değirmen başını döndürmeye laf suyuyla!
(V. Mayakovski Çev. A. Behramoglu.)

 

 

 

 

 

sbarikat@hotmail.com
barikat@barikat-lar.de
Sosyalist Barikat / Aylık Sosyalist Dergi
Yönetim Yeri: Çakırağa Mah. Abdüllatif Paşa Sk. 4/5 Aksaray-İstanbul
Telefon/Faks: (0212) 632 23 19