"Burada kahvaltı edelim balla
Moskova'da öğle, Çin'de ikindi yemeği
Newyork'ta akşam, Londra'da yatı...
karacıklar beyaz derililer
kirve olalım hepimiz
Bir çırpıda kanatlanalım Merih'e
El ele verelim Şirin'le Zeliha'yla”

1903 yılında Mardin'in Gerçüş Kasabası Hesare Köyü'nde doğan Cigerxwin, o dönem ailesiyle birlikte Suriye'ye göç etmiştir. Cigerxwin'in çocukluğu ve gençliği çobanlık ve ırgatlıkla geçmiştir. Okul okumayan Cigerxwin, 15 yaşında Mardin'in Derik ilçesine gelir. Derik Cigerxwin'in hayatını değiştirecektir. Bu arada Kürt halkının yaşadığı baskılar Cigerxwin'in yaşamına yön verir. Kürt halkının kültür ve edebiyatını bu süreçte daha iyi kavrar. Cigerxwin bu durumu kendi sözleriyle şöyle açıklar; "Derik kültür gölüdür. Eğer Derik'e gitmeseydim, o tarihi ve doğal güzellikler olmasaydı inanıyorum ki ben şair olmazdım". Derik'in toplumsal yapısı da Cigerxwin'in yaşamında belirleyici bir rol oynar. Derik'in toprak ağası ve beylerinin halka yaptığı baskılar Cigerxwin'de toplumsal duyarlılığın bilenmesini getirir. Cigerxwin'e karşı baskılar artar. 1926 yılında Cigerxwin'in hocası le İskender tutuklanır. Bunun üzerine Cizre'ye oradan Qamişlo'a geçer.
Cigerxwin, 1928 yılında Kürtçe şiirler yazmaya başlar. 1937 yılında, XOYBUN'un içerisinde Cigerxwin de vardır. Dönemin Kürt aydınlarıyla birlikte Hawar dergisini çıkarır. Bu dergide şiirleri yayınlanırken, Cigerxwin'in Maksizm-Leninizmi benimsemesi şiirlerine yön verir. Kürt işçi ve emekçilerinin koşullarının ancak dünya proletaryasıyla birleşmesiyle düzeleceğinin altını kalın çizgilerle çizer. Özellikle ABD emperyalizmine karşı sosyalist tavır alması günümüze gönderilen çok iyi mesajlardandır.
Ulusların özgürlüklerini kavgadan geçtiğini belirten Cigerxwin, Vietnam, Kore, Angola, Hint halklarının kurtuluş mücadelesinin her zaman yanında olmuştur. Cigerxwin insanlığın kapitalizmin boyunduruğu altında olduğunu ve buna karşı ise ezilenlerin örgütlenmesi gerektiğini, insanlığın tek kurtuluşunun sosyalizm olduğunu hayatının sonuna kadar savunmuştur.
1957 yılında Suriye Kürdistan Demokrat Partisi katılan Cigerxwin, yaşamının sonuna kadar bu partide Merkez Komite üyesi olarak kalır.
1979 yılında İsveç'te yaşamaya başlayan Cigerxwin, çalışmalarını burada sürdürür. 22 Ekim 1984 yılında Stockholm'de yaşama gözlerini kapayan Cigerxwin’in Kürtçe Sözlük çalışması yanında 16 tane de eseri vardır.
Cigerxwin sadece Kürt şairi değildir. Cigerxwin, sosyalist, aydın kimliği ve davasından asla vazgeçmeyen inancıyla, her zaman örnek alacağımız bir ışıktır. Cigerxwin'i okumak ve okutmak aynı zamanda bugünkü yozlaştırıcı politikalara karşı mücadelemizin de bir parçasıdır.